การใช้สื่อสังคมออนไลน์เพื่อการสร้างแบรนด์ของห้องสมุด
ห้องสมุดนับเป็นองค์กรรูปแบบหนึ่ง ที่มีหน้าที่บริการด้านทรัพยากรสารสนเทศแก่ลูกค้า หรือผู้ใช้ห้องสมุดดังนั้นห้องสมุดจึงต้องเกี่ยวข้องกับการสร้างแบรนด์เช่นเดียวกัน ทั้งนี้ Stimson (2007) ได้กล่าวถึงคำว่า แบรนด์ห้องสมุด(Library Brand) ไว้ใน Library change as a branding opportunity: Connect, reflect, research, discover ว่า “แบรนด์ห้องสมุด คือ ทุกสิ่งที่กระทบถึงความรู้สึก สิ่งที่คาดหวังไว้ของผู้ใช้บริการ เมื่อได้ยินคำว่า “ห้องสมุด” และสิ่งที่ห้องสมุดต้องการให้ผู้ใช้รู้สึกถึง” ในภาวะกระแสที่ไอซีทีครองโลก ผสานกับกระแสของผู้ใช้ยุคใหม่ (New Generation) ที่ต่างพกพาอุปกรณ์เคลื่อนที่รูปแบบต่างๆ ทั้ง iPad, iPhone, Smart Phone และสนุกกับการสื่อสังคมออนไลน์ (Social Networks) อย่างFacebook, Youtube ได้ส่งผลให้การเข้ามาใช้บริการต่างๆ ของห้องสมุด โดยเฉพาะการใช้ทรัพยากรสารสนเทศอันเป็นหัวใจหลักของการบริการ ของห้องสมุดมีอัตราลดน้อยลง ห้องสมุดอาจถูกมองว่าเป็นเพียงที่นอนพักก่อนเข้าเรียน ที่นั่งฟังเพลง ที่พบปะเพื่อนฝูง หรือสถานที่ที่เข้ามาเชื่อมสัญญาณอินเทอร์เน็ต ... ภาพดังกล่าวหากเด็กกลุ่มใหญ่ ซึ่งเป็นผู้ใช้กลุ่มใหญ่ของห้องสมุดมองเห็นพร้อมกัน ... ก็จะกลายเป็น “แบรนด์” ของห้องสมุดนั้นๆ ไปทันที ซึ่งคงเป็นแบรนด์ที่ไม่ใช่วัตถุประสงค์หลัก และภาพลักษณ์ของการเป็นแหล่งเรียนรู้
การใช้กระแสของสื่อสังคมออนไลน์ (Social Networking tools) และสื่อดิจิทัลมาสร้างแบรนด์รูปแบบใหม่ให้กับห้องสมุด จึงเป็นแนวปฏิบัติที่ห้องสมุดควรเร่งดำเนินการ เพื่อให้เกิดเป็น “ดิจิทัลแบรนด์ - Digital Brand” อันทรงคุณค่าของห้องสมุด คำว่า ดิจิทัลแบรนด์นั้น ก็คือ การสร้างตราสินค้าให้มีชีวิตจิตใจภายใต้ลักษณะแบรนด์ที่ถ่ายทอดผ่านสื่อดิจิทัล โดยเฉพาะสื่อสังคมออนไลน์ (เช่น Facebook, Twitter) และเป็นช่องทางที่สามารถสร้างแบรนด์และการแบ่งปันและการสร้างภาพลักษณ์ตราสินค้าที่ตรงกับกลุ่มลูกค้าในยุคปัจจุบัน
การสร้างแบรนด์ของห้องสมุดด้วยสื่อสังคมออนไลน์และสื่อดิจิทัล
การสร้างดิจิทัลแบรนด์สำหรับห้องสมุดมีประเด็นสำคัญต่อไปนี้
1.เริ่มต้นจากโลโก้และสีประจำห้องสมุด
2. Social Networking กับความเป็นแบรนด์ยุคดิจิทัล
3. ห้องสมุดต้องศึกษาแนวปฏิบัติ เรื่องการใช้สื่อสังคมออนไลน์
ห้องสมุดในฐานะองค์กรหนึ่งที่มีบทบาทสำคัญในการเป็นแหล่งรวมและสื่อกลางของความรู้ในสังคมยุคใหม่การให้ความสนใจในการสร้างแบรนด์เพื่อให้บรรลุวัตถุประสงค์และพันธกิจของห้องสมุด
เป็นหน้าที่หนึ่งของการบริหารห้องสมุดยุคใหม่ นอกจากนี้ ในยุคที่การดำเนินชีวิตประจำวันของผู้ใช้ห้องสมุดต้องพึ่งพาอุปกรณ์และระบบดิจิทัลเป็นหลักห้องสมุดจึงต้องสนใจแสวงหาช่องทางการประชาสัมพันธ์และสร้างภาพลักษณ์ที่ดีผ่านบรรยากาศและสภาพแวดล้อมดิจิทัลเช่นเดียวกัน การสร้างแบรนด์ผ่านเครื่องมือบนออนไลน์ ไม่ว่าจะใช้สื่อสังคมออนไลน์หรือสื่อดิจิทัลประเภทต่างๆ จึงเป็นเรื่องหนึ่งที่ห้องสมุดควรศึกษาและให้ความสำคัญ
นายระพีพันธ์ นนทะแสน
กลุ่มงานห้องสมุดอิเล็กทรอนิกส์